Chi tiết bài viết

Lưu ý chọn khẩu trang chống bụi mịn do ô nhiễm không khí

Hiện nay, Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là hai thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Tình trạng ô nhiễm không khí gia tăng, bụi mịn ở mức cao, càng ngày càng diễn biến theo chiều hướng xấu. Để bảo vệ sức khỏe, cách đơn giản nhất mà những người thường di chuyển ngoài đường lựa chọn là mang khẩu trang. Khẩu trang chống bụi mịn do ô nhiễm không khí là loại khẩu trang chuyên dụng.

1. Chỉ số bụi mịn do ô nhiễm không khí tại Việt Nam

Qua một số cuộc nghiên cứu cho thấy, những ngày gần đây tại Thành phố Hồ Chí Minh, chỉ số AQI (chỉ số chất lượng không khí và mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe của con người) chung đạt mức 128. Điều đáng lưu ý là mức độ tiếp xúc bụi PM2.5 tại Thành phố Hồ Chí Minh ở trong nhà và ngoài trời cũng vượt mức khuyến cáo. Các chỉ số này có dấu hiệu tăng dần về trưa.

Theo tổ chức y tế Thế Giới, bụi PM2.5 là chất gây ô nhiễm nguy hiểm nhất đối với sức khỏe con người, với kích thước siêu nhỏ, nó có thể dễ dàng xâm nhập vào cơ thể người.

Tại Hà Nội, nồng độ bụi PM2.5 có xu hướng gia tăng trong những ngày gần đây, đặc biệt là vào ngày 30-9, theo ghi nhận ở một số trạm quan trắc chất lượng không khí cho thấy chỉ số chất lượng không khí vượt ngưỡng 200, đây là mức vô cùng nguy hại cho sức khỏe.

Trong hơn hai tuần qua, nồng độ bụi PM2.5 tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đều vượt ngưỡng cho phép so với quy chuẩn quốc gia.

Bụi mịn ảnh hưởng đến nhiều đối tượng hơn bất kỳ chất gây ô nhiễm nào khác và chúng có thể gây ảnh hưởng sức khỏe ngay cả khi ở nồng độ thấp.

2. Nguy cơ về sức khỏe khi không sử dụng khẩu trang

 Chúng ta sẽ hít phải những gì khi không mang khẩu trang?

Bụi mịn PM2.5 là những hạt có đường kính nhỏ hơn 2.5micromet, bằng với kích thước của các loại vi khuẩn. Chúng ta không thể nhìn thấy được bằng mắt thường, chúng có ở trong không khí, khi chúng ta hít vào, bụi PM2.5 sẽ xâm nhập vào phổi rồi luồn lách vào máu và tim. Cơ thể của chúng ta không có chức năng tự đào thải những hạt bụi cỡ nhỏ như này, lớp bụi này cứ từng ngày đóng lại cho đến khi lớp bụi đủ lớn sẽ gây ra tử vong.

Căn nguyên gây ra kích ứng mắt, mũi, họng, phổi, ho …và những bệnh về đường hô hấp chính là do bụi mịn kèm theo khí CO hoặc SO2, NO2 nhiều sẽ cản hemoglobin kết hợp với oxy khiến tế bào thiếu oxy.

Những nguy cơ mắc bệnh về hô hấp và các bệnh liên quan càng tăng khi chỉ số bụi mịn càng cao.

Bụi mịn chính là nguyên nhân gây nhiễm độc máu, máu khó đông khiến cho hệ tuần hoàn bị ảnh hưởng, hệ thần kinh điều khiển hoạt động của cơ tim bị suy nhược gây ra các bệnh lý về tim mạch. Khi chúng đi vào phổi khiến máu không có oxy đi nuôi cơ thể, dẫn đến sự xuất hiện của các triệu chứng như đau đầu, mệt mỏi, chóng mặt. Nếu tình trạng này kéo dài, hệ hô hấp của chúng ta sẽ bị nhiễm độc, hệ miễn dịch bị phá hủy, chúng xâm lấn vào tế bào và cản trở các hoạt động của cơ thể.

Đặc biệt là đối với những phụ nữ đang mang thai nếu hít phải bụi mịn do không khí ô nhiễm có thể khiến cho thai nhi chậm phát triển. Trẻ sinh ra bị thiếu cân, suy nhược thần kinh và tự kỷ.

Về lâu dài, bụi mịn trong không khí có thể khiến chúng ta mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ, viêm phổi, viêm phế quản mãn tính.

Với hệ miễn dịch chưa được phát triển toàn diện, đầy đủ, trẻ em chính là đối tượng bị tác động nhiều nhất do ô nhiễm không khí, cùng một nồng độ khí ô nhiễm nhưng khi đi vào cơ thể trẻ có thể cao gấp 2 lần so với người lớn.

Bên cạnh đó, các chất gây ô nhiễm khác đến từ quá trình sản xuất và xả thải của các nhà máy, xưởng sản xuất, các khu công nghiệp, khói thải từ các phương tiện tham gia giao thông càng làm không khí càng ô nhiễm trầm trọng, nguy cơ mắc bệnh về hô hấp cũng tăng lên.

3. Lưu ý chọn khẩu trang chống bụi mịn do ô nhiễm không khí

Hiện nay, đeo khẩu trang chính là cách đơn giản và hiệu quả nhất đối với chúng ta, khi di chuyển ngoài đường. Chúng ta thường thấy đại đa số người dân chỉ sử dụng loại khẩu trang thông thường như khẩu trang vải, khẩu trang Y tế. Tuy nhiên, những loại khẩu trang này không có khả năng bảo vệ chúng ta trước ô nhiễm không khí.

Cần phải sử dụng khẩu trang phù hợp đảm bảo là loại khẩu trang chống bụi mịn PM2.5, vi khuẩn và các chất độc hại.

Một số lưu ý khi chọn lựa khẩu trang chống bụi mịn do ô nhiễm không khí như:

  • Lựa chọn chất liệu khẩu trang có khả năng lọc các vật chất nhỏ. Những khẩu trang thông thường không đảm bảo lọc được các loại bụi có kích thước nhỏ như PM10 hay PM2.5. Khẩu trang N95 và N99 được Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ khuyến nghị nên sử dụng ở thành phố ô nhiễm không khí. N95 có nghĩa là loại khẩu trang này lọc được 95% các loại bụi có trong không khí kể cả bụi siêu mịn. Còn N99 lọc được 99% các vật chất có trong không khí, ngăn cản được gần như tuyệt đối các loại vi khuẩn, virus.
  • Khẩu trang cần ôm sát mặt: Đây là tiêu chí quan trọng nhất khi đeo khẩu trang, giúp cho không khí bẩn không chui vào phía trong. Khẩu trang ôm sát mặt, cho phép tối đa 5% không khí đi qua các khoảng trống.
  • Sử dụng khẩu trang cần có độ thoáng, giúp người dùng thấy thoải mái, giúp người dùng hô hấp bình thường.
  • Đảm bảo về mặt thẩm mỹ: Với một chiếc khẩu trang có tính thẩm mỹ cao giúp cho người dùng cảm thấy thoải mái, tự tin, và sẵn sàng đeo mọi lúc mọi nơi
  • Lựa chọn khẩu trang có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đảm bảo
  • Thay khẩu trang sau 10-15 ngày sử dụng với điều kiện được cất tại nơi thoáng mát

Tình trạng ô nhiễm hiện nay vẫn đang ở mức báo động, đeo khẩu trang phù hợp là việc làm cần thiết để đảm bảo sức khỏe và tránh được những tác động tiêu cực từ bụi mịn do ô nhiễm không khí. Bên cạnh đó, bạn nên bổ sung những thực phẩm dinh dưỡng để tăng cường hệ miễn dịch.

Nguồn: Bệnh Viện Vinmec