Bệnh bại não ở trẻ em là một nhóm các rối loạn ảnh hưởng đến khả năng chuyển động và trương lực cơ hoặc tư thế. Nguyên nhân do tổn thương não đang trong giai đoạn phát triển, thường gặp trước khi sinh.

1. Bại não là gì?

Bại não (tên tiếng Anh là Cerebral palsy và tên viết tắt là CP) là một nhóm các rối loạn ảnh hưởng đến khả năng di chuyển và duy trì thăng bằng và tư thế của người bệnh. Bại não là khuyết tật vận động xảy phổ biến nhất ở trẻ nhỏ. Nguyên nhân của bại não là do sự phát triển bất thường của não hoặc não bị tổn thương khi trong đang phát triển dẫn đến ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát cơ bắp của trẻ.

Các triệu chứng của bại não khác nhau ở mỗi trẻ, ở mức độ nặng có thể trẻ sẽ phải cần sử dụng các thiết bị đặc biệt để có thể đi bộ hoặc có thể không thể đi lại được và cần được chăm sóc suốt đời. Đối với bại não nhẹ, trẻ có thể đi lại nhưng có phần hơi lúng túng, tuy nhiên có thể không cần bất kỳ giúp đỡ đặc biệt nào. Mặc dù bại não không nặng hơn theo thời gian nhưng các triệu chứng có thể thay đổi trong suốt cuộc đời của trẻ.

2. Những điều cần biết về bệnh bại não ở trẻ em

• Bại não là một nhóm các rối loạn ảnh hưởng đến khả năng di chuyển và duy trì thăng bằng và tư thế của trẻ.
• Bại não là khuyết tật vận động phổ biến nhất của thời thơ ấu. Theo ước tính của Mạng lưới Giám sát Tự kỷ và các khuyết tật phát triển của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (Centers for Disease Control and Prevention – CDC), có khoảng 1 trong 323 trẻ em sinh ra sẽ mắc bệnh bại não.
• Bại não xảy ra phổ biến ở trẻ trai hơn trẻ gái và phổ biến ở trẻ da đen hơn so với trẻ da trắng.
• Khoảng 75%-85% trẻ bị bại não có bại não thể co cứng. Điều này có nghĩa là cơ bắp của trẻ bị cứng và khiến trẻ cử động khó khăn.
• Khoảng 50%-60% trẻ em bị bại não có thể tự đi lại.
• Nhiều trẻ em bị bại não có một hoặc nhiều vấn đề sức khỏe khác đi cùng. Ví dụ, khoảng 4 trong 10 trẻ bị bại não có kèm theo động kinh và khoảng 1 trong 10 trẻ bị rối loạn phổ tử kỷ
• Hầu hết bại não có tổn thương não xảy ra trước hoặc trong quá trình sinh và được gọi là bại não bẩm sinh. Các yếu tố sau đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bại não bẩm sinh: Nhẹ cân, sinh non, Sinh đôi trở lên, Thụ thai bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm hoặc sử dụng các công nghệ hỗ trợ sinh sản khác, Mẹ bị nhiễm trùng khi mang thai, Trẻ bị càng da nhân não (kernicterus) hoặc có biến chứng khi sinh.
• Có tỷ lệ nhỏ trẻ bị bại não do tổn thương não xảy ra hơn 28 ngày sau khi sinh và được gọi là bại não mắc phải. Các yếu tố sau đây có thể làm tăng nguy cơ gây bại não mắc phải: Bị nhiễm trùng não, chẳng hạn như viêm màng não, Bị chấn thương đầu nghiêm trọng
• Hầu hết trường hợp đều không tìm thấy nguyên nhân chính xác gây bại não
• Bại não thường được chẩn đoán trong năm đầu tiên hoặc năm thứ hai sau khi sinh. Nếu trẻ có triệu chứng ở mức độ nhẹ, đôi khi rất khó để chẩn đoán cho đến khi trẻ được vài tuổi.
• Với các dịch vụ và hỗ trợ phù hợp, trẻ em và người lớn bị bại não có thể sống tốt, hoạt động như là một phần của cộng đồng.

3. Phòng bệnh bại não như thế nào?

Hầu hết các trường hợp bại não đã xảy ra thì sẽ không thể ngăn chặn hay đảo ngược lại, nhưng bạn có thể thực hiện các hướng dẫn dưới đây để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh bại não cho trẻ. Nếu bạn đang mang thai hoặc dự định có thai, bạn có thể thực hiện các bước sau để giữ sức khỏe và giảm thiểu các biến chứng khi mang thai:

• Mẹ nên được tiêm phòng các mũi trước khi mang thai. Tiêm vắc-xin chống lại các bệnh như rubella là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh bại não trước khi mang thai, do ngăn ngừa nhiễm trùng gây tổn thương não của thai nhi.
• Chăm sóc bản thân. Càng khỏe mạnh khi mang thai, bạn càng ít có khả năng bị nhiễm trùng dẫn đến bại não.
• Thăm khám sức khỏe thai sản định kỳ và liên tục tại các cơ sở Y tế. Thăm khám thường xuyên với bác sĩ khi mang thai là cách tốt để giảm thiểu rủi ro cho sức khỏe của cả bạn và thai nhi như ngăn ngừa sinh non, nhẹ cân và nhiễm trùng.
• Chăm sóc trẻ an toàn. Ngăn ngừa chấn thương đầu bằng cách sử dụng ghế ngồi chuyên dụng cho trẻ ở trê ôtô, đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp hoặc xe máy, sử dụng rào chắn an toàn trên giường và thường xuyên giám sát, theo dõi trẻ.
• Không sử dụng rượu, thuốc lá và các chất kích thích bất hợp pháp. Những chất này đã được chứng minh có liên quan đến tăng nguy cơ bại não ở thai nhi.

Bệnh bại não là căn bệnh nguy hiểm để lại di chứng ảnh hưởng đến cả cuộc đời của trẻ, do đó biện pháp phòng ngừa căn bệnh này từ bào thai rất quan trọng.

Nguồn: Bệnh Viện Vinmec

Share

Facebook

Google+

Twitter

Linkedin