Ù tai là âm thanh con người cảm nhận được trong đầu hay trong tai như tiếng vo ve, tiếng chuông reo, tiếng lách cách mà không có nguồn kích thích từ bên ngoài.

Ù tai được chia làm

a. Ù tai khách quan: là loại ù tai có liên quan đến những tiếng động xuất phát từ tai trong hay các cấu trúc lân cận mà người khác có thể nghe được.

b. Ù tai chủ quan:  được dùng để chỉ những âm thanh mà chỉ có cá nhân người bệnh mới nghe được.

Ước lượng bệnh nhân ù tai chiếm khoảng 10-15% dân số. Nhiều người bị ù tai sau khi nghe tiếng súng hoặc tiếng ồn lớn. Và chúng ta cần phải nhấn mạnh rằng “Ù tai là một triệu chứng, không phải là một bệnh do đó phải tìm hiểu kỹ những nguyên nhân gây ù tai để điều trị kịp thời”

I. Phân loại

Có nhiều cách phân loại ù tai như ù tai dẫn truyền, ù tai thần kinh, ù tai trung ương, ù tai ngoại biên… nhưng phân loại ù tai chủ quan, khách quan là cách phân loại phổ biến nhất.

II. Nguyên nhân ù tai

1. Ù tai chủ quan

– Do tai: Điếc do tiếng ồn,  lão thính, xốp xơ tai, viêm tai giữa, nút ráy tai, bệnh Meniere, các nguyên nhân khác gây giảm thính lực….

– Do thần kinh: Chấn thương sọ não, u Schwannoma tiền đình, u dây thần kinh WIII

– Do Nhiễm khuẩn: Viêm tai giữa, di chứng của bệnh LAME, viêm màng não, giang mai

– Do thuốc: Salicylate, kháng viêm non steroid, Aminoglycosid, thuốc lợi tiểu, thuốc chống ung thư….

2. Ù tai khách quan: tương dối hiếm. Ù tai thường xuất phát từ một số nơi trong cơ thể như tai, đầu, hoặc cổ, và thường có nguyên nhân do mạch máu hoặc do cơ.

– Do mạch: Hẹp động mạch cảnh, bất thường động tĩnh mạch, u cuộn cảnh.

– Do cơ: Co giật cơ khẩu cái, co cơ bàn đạp, co cơ căng màng nhĩ, hở loa vòi.

3. Sinh lí bệnh

Tín hiệu âm thanh dẫn truyền từ ống tai ngoài, đến hệ thống màng nhĩ xương con rung động, đến ốc tai, và chuyển tín hiệu âm thanh đến vỏ não. Khi một vùng của ốc tai bị tổn thương, vùng vỏ não và dưới vỏ não sẽ điều chỉnh, hoạt động bù trừ, gây ra âm ù tai.

4. Đánh giá: bệnh sử, thăm khám và xét nghiệm

– Bệnh sử: hầu hết các trường hợp ù tai đều liên quan đến nghe kém, nên chú ý đến sự hiện diện, phát triển và mức độ nặng của nghe kém. Sự hiện diện của chóng mặt, đau tai, chảy mủ tai, bệnh khớp thái dương hàm… có thể liên quan đến ù tai.

+ Tiền căn chấn thương, tiếp xúc tiếng ồn.

+ Việc dùng thuốc: Aspirin, kháng viêm không steroid, lợi tiểu, có thể gây ù tai.

Ngoài ra ù tai thường đi kèm với trầm cảm, do đó nên tìm kiếm những triệu chứng của bệnh này.

– Khám lâm sàng: Không chỉ khám tai, mà còn khám đầu và cổ.

– Xét nghiệm cận lâm sàng: bác sĩ có thể chỉ định Đo thính lực đồ, Chụp MSCT xương thái dương, MRI, Xét nghiệm máu: Hct, chức năng tuyến giáp… để chẩn đoán nguyên nhân gây ù tai

5. Điều trị

a. Điều trị phẫu thuật: Mặc dù ù tai phần lớn không phải là bệnh lý cần được phẫu thuật tuy nhiên một số bệnh lý ù tai do: u cuộn cảnh, u thần kinh VIII, xốp xơ tai cần phải được điều trị phẫu thuật.

b. Điều trị nội khoa

– Kích thích điện: Người ta ghi nhận rằng khi kích thích điện vào ốc tai, ù tai sẽ giảm đi. Khi cấy điện ốc tai, người ta đã thấy rõ với sự kích thích xung điện vào tai trong có thể làm giảm ù tai.

– Phản hồi sinh học: Khi bệnh nhân ù tai lo lắng về bệnh của mình thì triệu chứng ù tai sẽ tăng lên vì lúc này có sự co thắt của cơ trán. Mục đích của phương thức trị liệu này là làm cho bệnh nhân bớt lo lắng bằng cách thư giãn. Nghiên cứu cho thấy trên 80% bệnh nhân cảm thấy giảm một phần và 20% cảm thấy giảm hoàn toàn với trị liệu này.

– Tư vấn: Thông thường bệnh nhân đơn giản muốn biết ù tai của họ không do ung thư hoặc do u não ác tính. Người tham vấn có kỹ năng có thể cung cấp cho bệnh nhân sự đảm bảo một cách dễ dàng.

– Điều trị bằng thuốc: Điều trị bằng thuốc giúp khỏi 80% bệnh nhân ù tai có liên quan đến trầm cảm.

– Máy che lấp tiếng ù: Máy che lấp ù tai thường sử dụng cho những bệnh nhân có sức nghe bình thường. Máy này sẽ phát ra tiếng ồn có tần số cao hơn tần số hội thoại.

– Máy trợ thính: máy trợ thính khuyếch đại âm thanh ở môi trường xung quanh với cường độ mạnh sẽ che lấp tiếng ù có cường độ yếu hơn.

– Thôi miên

– Châm cứu

– Sống chung với ù tai: Mặc dù một số trường hợp ù tai không thể điều trị được, các biện pháp sau đây có thể giảm triệu chứng ù tai:

+ Tránh lo âu hay căng thẳng

+ Nghỉ ngơi và tránh mệt mỏi

+ Tránh dùng các chất kích thích hệ thần kinh: cà phê, thuốc lá, rượu

+ Ngủ đầu cao, làm giảm lượng máu lên đầu và ù tai sẽ giảm đi

+ Sử dụng máy che lấp ù tai

+ Sử dụng máy trợ thính

+ Tránh các tình huống có thể gây hại cho tai (tiếng ồn quá lớn, dùng nút bảo vệ tai)

+ Sử dụng các thuốc làm giảm ù tai

+ Tâm lý liệu pháp đối với những bệnh nhân lo lắng sợ hãi vì ù tai, một số bệnh nhân cho rằng ù tai là một bệnh nghiêm trọng, càng lúc càng nặng như khối u ở não hoặc bệnh tâm thần kinh.

Kết luận

– Ù tai là triệu chứng đòi hỏi thăm khám cẩn thận để xác định nguyên nhân và điều trị ù tai là phương pháp đa trị liệu.

Nguồn: Bệnh viện Hoàn Mỹ

Share

Facebook

Google+

Twitter

Linkedin