Phế cầu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên các bệnh lý về đường hô hấp mà chủ yếu là ở trẻ nhỏ, có khả năng lây lan nhanh và ảnh hưởng đến sức khỏe cho nên việc phòng bệnh là thực sự cần thiết.

1. Phế cầu khuẩn là gì?

Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) là một loại vi khuẩn Gram dương thuộc chi Streptococcus. Chúng thường khu trú trong các khoang mũi họng của người mà không gây ra bệnh. Khi cơ thể xảy ra các vấn đề bất thường về sức khỏe như suy giảm miễn dịch, người già, trẻ em hệ miễn dịch chưa hoàn thiện… sẽ tạo điều kiện cho phế cầu phát triển gây nên bệnh.

Bệnh do phế cầu gây ra sẽ lây lan thông qua đường hô hấp khi tiếp xúc, va chạm với người bị bệnh qua các hành động như hắt hơi, ho, hôn hay sử dụng chung đồ dùng cá nhân.

Một số bệnh lý nghiêm trọng do phế cầu gây ra:

Viêm phổi:

• Phế cầu khuẩn là một trong những nguyên nhân chính gây nên bệnh viêm phổi ở trẻ em, người già trên 65 tuổi và người có hệ miễn dịch bị suy yếu. Viêm phổi là một bệnh viêm nhiễm trùng tại phổi, làm cho các túi khí ở một bên hoặc hai bên phổi bị tổn thương và viêm, Bệnh có thể tiến triển nhanh và gây nhiều biến chứng nếu không được chẩn đoán và chữa trị kịp thời.
• Biểu hiện lâm sàng:

+ Sốt cao kèm theo rét run hoặc giảm thân nhiệt ở người có hệ miễn dịch yếu.

+ Đau ngực kèm theo khó thở.

+ Ho có đờm hoặc máu.

Viêm màng não ở trẻ em và người già:

• Trong tất cả những bệnh gây ra bởi phế cầu thì viêm màng não là bệnh khó phát hiện nhất và để lại nhiều di chứng nặng nề. Bệnh được biểu hiện với 2 triệu chứng chính là đau đầu và nôn ói nên dễ nhầm lẫn với các bệnh lý đường tiêu hóa khác.
• Biểu hiện:
• Đau nhức đầu dữ dội;
• Nôn mửa;
• Sốt, ớn lạnh;
• Cứng cổ;
• Thở nhanh, nhạy cảm với ánh sáng;
• Tinh thần không tỉnh táo.

Nhiễm trùng huyết ở người HIV:

• Những bệnh nhân bị HIV là những người có hệ miễn dịch bị suy yếu vì vậy họ dễ bị mắc nhiều bệnh lý khác nhau hơn những người bình thường khác, trong đó có nhiễm trùng huyết do phế cầu khuẩn. Nhiễm trùng huyết là khi vi khuẩn xâm nhập vào máu và gây nên các triệu chứng sau:
• Sốt, rét run;
• Đau đầu, bứt rứt;
• Tinh thần lơ mơ, ngủ gà;
• Có thể sốc nhiễm khuẩn gây tử vong cao.

Viêm tai giữa:

• Bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ với tỉ lệ khá cao 80%, nguyên nhân chính là do các bệnh lý đường hô hấp trên không được điều trị dứt điểm hoặc điều trị không đúng cách mà dẫn tới viêm tai giữa.
• Đối với trẻ nhỏ thường là các triệu chứng như sốt cao, quấy khóc, bỏ bú và có phản xạ dụi tai, tiêu chảy,..
• Đối với trẻ lớn và người lớn thường là kêu đau vùng tai, sốt, gặp vấn đề về thính giác. Cáu gắt, buồn nôn và có dịch chảy từ tai ra ngoài.

Ngoài 4 bệnh lý trên, phế cầu khuẩn còn gây ra các bệnh lý viêm khác như viêm xoang cấp tính, viêm kết mạc, viêm tủy xương, viêm màng ngoài tim, viêm mô tế bào hay nặng thì bị áp xe não…

2. Dự phòng nhiễm phế cầu khuẩn

Với mức độ gây ra nhiều bệnh nguy hiểm cho con người thì việc phòng bệnh là một cách để giảm thiểu các tỉ lệ tử vong đáng tiếc, cũng như là giảm thiểu các chi phí và thời gian chữa bệnh.

Để phòng bệnh ngoài các biện pháp như: giữ ấm cho trẻ khi thời tiết thay đổi, vệ sinh sạch sẽ vùng mũi họng, tăng cường sức đề kháng (cho trẻ ăn đầy đủ dinh dưỡng, bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời,..) thì việc tiêm vắc-xin phòng bệnh được coi là biện pháp tối ưu nhất.

Trẻ từ 5 tuần tuổi đến 5 tuổi được khuyến cáo nên tiêm vắc-xin Synflorix để phòng các bệnh do Phế cầu khuẩn gây ra. Đó là một biện pháp hữu hiệu giúp trẻ được bảo vệ khỏi phế cầu nhằm giảm thiểu các tai biến cũng như giảm thiểu chi phí và việc sử dụng kháng sinh bừa bãi (một trong những vấn đề đang được quan tâm hàng đầu hiện nay).

Tuy nhiên vắc-xin Synflorix chỉ có tác dụng phòng ngừa đối với 10 vi khuẩn có tuýp huyết thanh đã được chỉ ra trong thành phần của vắc-xin như 1,4,5,6B,7F,9V,14,18C,19F và 23F. Vì vậy chủ động phòng tránh là việc hết sức cần thiết của cá nhân và cộng đồng.

Nguồn: Bệnh Viện Vinmec

Share

Facebook

Google+

Twitter

Linkedin